Kabinetsbesluit Schiphol
Mensen vliegen vanaf Schiphol naar familie of vrienden in verre landen, gaan op vakantie of gebruiken de luchthaven voor een zakenreis. Tegelijkertijd hebben bewoners te maken met overlast van vlieggeluid en maken zich zorgen over de effecten van luchtvaart op hun gezondheid, de natuur en het klimaat.
Het kabinet wil een beter evenwicht in het belang van een goede internationale luchthaven en het belang van een betere en gezondere leefomgeving. Daarom besluit het kabinet om te stoppen met anticiperend handhaven op Schiphol. Dat betekent dat Schiphol de geluidsnormen niet langer mag overschrijden. Dit besluit leidt tot een maximum van 440.000 vluchten op Schiphol.
Over Lelystad Airport neemt het kabinet niet eerder dan in de zomer van 2024 een besluit.
Meest gestelde vragen
Vragen en antwoorden
Vanaf wanneer gaat het aantal vluchten op Schiphol omlaag?
Het kabinet wil dat vanaf november 2023 maximaal 440.000 vluchten per jaar op Schiphol landen en vertrekken. De Inspectie Leefomgeving en Transport kan dan controleren of door alle vluchten op Schiphol niet teveel geluidsoverlast wordt veroorzaakt. Voor het zover is, moet nog veel werk worden gedaan. Als eerste stap vraagt de minister van IenW aan Schiphol om vanaf nu geen nieuwe landingsrechten meer te geven als luchtvaartmaatschappijen daarom vragen.
Waarom is gekozen voor 440.000 vluchten?
Al heel lang grijpt de Inspectie Leefomgeving en Transport niet in als de vliegtuigen van Schiphol meer lawaai maken dan mag. Dit heeft het kabinet gevraagd aan de Inspectie toen in 2015 vliegtuigen de start- en landingsbanen zo gingen gebruiken dat de overlast zo laag mogelijk was. Er konden steeds meer vliegtuigen bij komen. Veel mensen die dichtbij Schiphol wonen hebben last van het geluid van vliegtuigen. Het kabinet wil stoppen met het gedogen van dat lawaai. Bij 440.000 vluchten blijft het geluid van vliegtuigen binnen de regels.
Schiphol is belangrijk voor onze economie en veel mensen vliegen graag voor familiebezoek, vakantie of werk. Vanaf Schiphol kun je vliegen naar belangrijke bestemmingen over de hele wereld. Het ministerie van IenW heeft een analyse gemaakt, en daaruit blijkt dat Schiphol met 400.000 tot 440.000 vluchten een sterk netwerk van bestemmingen heeft. Nu mogen er 500.000 vliegtuigen per jaar landen en vertrekken.
Tot wanneer geldt het nieuwe maximum van 440.000 vluchten?
Het kabinet legt voor de komende 5 jaar vast dat er niet meer dan 440.000 vliegtuigen per jaar op Schiphol mogen landen of vertrekken. Die periode gebruiken we om een nieuwe norm te ontwikkelen voor geluidsoverlast, die steeds verder daalt. De geluidshinder bij 440.000 vluchten geldt daarbij als bovengrens. Binnen deze norm kan de luchtvaart straks ruimte maken voor groei door met schonere en stillere vliegtuigen te vliegen. De afspraak is dat de milieuwinst niet alleen wordt gebruikt voor méér vliegen, maar dat een deel altijd gaat naar minder hinder voor omwonenden.
Wordt er vanaf Schiphol straks op minder bestemmingen gevlogen?
Luchtvaartmaatschappijen zullen vanaf Schiphol blijven vliegen naar plekken die populair zijn. Zoals vakantiebestemmingen in de hele wereld of economisch belangrijke steden. Dat heeft het kabinet laten onderzoeken. Naar welke plekken wordt gevlogen en hoe vaak bepalen de luchtvaartmaatschappijen.
Worden tickets vanaf Schiphol duurder?
De prijzen voor tickets zullen waarschijnlijk stijgen. De vaste kosten op Schiphol, zoals voor de luchtverkeersleiding, zullen door minder passagiers worden betaald. Ook kunnen luchtvaartmaatschappijen meer geld vragen voor een ticket als er meer mensen willen vliegen dan er vliegtuigstoelen zijn. Het kabinet verwacht dat veel mensen in Nederland die af en toe een vliegreis willen maken een ticket ook in de toekomst kunnen betalen.
Wat betekent dit voor de geluidsoverlast voor omwonenden?
Met ruim 10% minder vliegtuigen zal het lawaai van vliegtuigen afnemen. We blijven vliegen volgens dezelfde regels die nu gelden. Dus net als nu, met zoveel mogelijk gebruik van die banen die de minste overlast geven.
De ene bewoner zal er veel van merken, een ander weinig en sommigen niets. Vliegtuigen worden steeds schoner en stiller. Het kabinet heeft afgesproken dat als er in de toekomst meer vliegtuigen bij komen, het lawaai nog steeds moet afnemen.
Het besluit houdt niet in dat er 10% minder groei komt. Maar dat het aantal vluchten met ruim 10% daalt ten opzichte van de 500.000 vluchten die nu zijn toegestaan.
Voor de mensen die veel last hebben van de vliegtuigen is dit een eerste stap. Het kabinet gaat ook woningen isoleren in de omgeving van Schiphol. De plannen daarvoor maakt het kabinet in de herfst van 2022 bekend.
Wat betekent dit voor het baangebruik door landende en vertrekkende vliegtuigen? Neemt het lawaai van alle start- en landingsbanen af?
Vliegtuigen gebruiken nu die start- of landingsbanen die op dat moment de minste geluidsoverlast geven. Dat systeem heet preferentieel baangebruik. Ook bij 440.000 vluchten per jaar blijft dit zo. Net als nu zullen de Polderbaan en de Kaagbaan het meest worden gebruikt. Over de Zwanenburgbaan gaan we een extra afspraak maken zodat die niet nodeloos gebruikt wordt.
Gaat het aantal nachtvluchten op Schiphol ook omlaag?
Eerder is al afgesproken dat het aantal nachtvluchten omlaag gaat. Er gaat bijna 10% van af. Nu zijn er 32.000 per jaar toegestaan. Dit wordt 29.000. Ook dit besluit moet IenW volgens Europese regels uitvoeren. Dat doen we tegelijk met het verminderen van het aantal vluchten tot 440.000. Vanaf het moment dat er een nieuw Luchthavenverkeersbesluit is, mogen er ’s nachts minder vliegtuigen landen en vertrekken vanaf Schiphol.
Is 440.000 vluchten het nieuwe maximum of gaat het nog verder omlaag?
IenW heeft een analyse uitgevoerd waaruit blijkt dat Nederland met 400.000 tot 440.000 vluchten op Schiphol goed verbonden is met de rest van de wereld.
Bij 440.000 vluchten is er voor de omgeving zekerheid en minder geluidshinder en houden we een goed netwerk aan bestemmingen wereldwijd.
Met minder vluchten op Schiphol kunnen we inboeten op onze concurrentiepositie ten opzichte van andere grote luchthavens. Zoals London Heathrow of Frankfurt. Zakken we onder de 440.000 vluchten per jaar dan wordt dit risico groter.
Wat betekent dit voor de uitstoot van CO2, stikstof, fijnstof en ultrafijnstof?
Het aantal vluchten op Schiphol neemt af met ruim 10%. Het kabinet verwacht dat ook de uitstoot van CO2, fijnstof en ultrafijnstof met ongeveer 10% zal dalen.
Ook de stikstofuitstoot zal met ongeveer 10% dalen. Schiphol zal voor 440.000 vluchten een natuurvergunning moeten aanvragen. Hiermee levert de luchtvaartsector ook een noodzakelijke bijdrage aan minder stikstofuitstoot in ons land.
Heeft Schiphol alle vergunningen die nodig zijn?
Schiphol heeft eerst een natuurvergunning nodig. Die moet Schiphol aanvragen, waarna de minister van Natuur & Stikstof beslist of Schiphol deze vergunning krijgt. Daarna moet er een luchthavenverkeersbesluit (LVB) komen voor Schiphol. Hierover beslist de Tweede Kamer. Dan heeft Schiphol alle vergunningen.
Nee. Op de meeste andere vliegvelden is weinig ruimte voor meer vluchten.
Gaat het aantal vliegtuigen ook omlaag op andere vliegvelden waar omwonenden last hebben van het lawaai?
Het besluit gaat alleen over Schiphol. Het aantal vluchten op Maastricht, Eindhoven, Rotterdam en Groningen gaat niet omlaag.
Als ik een klacht heb over lawaai van vliegtuigen, kan ik die dan nog wel melden?
Zeker. Mensen die een klacht of een vraag hebben over vliegtuigen op Schiphol kunnen dit melden bij BAS.
Kan ik meepraten over de toekomst van Schiphol?
In de dichtbevolkte omgeving van Schiphol knelt het. We willen minder uitstoot en herrie van vliegtuigen, huizen bouwen, industrie vergroenen, wegen onderhouden en de natuur herstellen. Daarom start het kabinet met een gebiedsgerichte aanpak om keuzes te maken en problemen op te lossen. Het is daarbij belangrijk dat omwonenden en andere betrokken partijen kunnen meedenken en meepraten. Dat kan via de Omgevingsraad Schiphol (ORS). Daar komen alle vraagstukken, belangen en partijen rond de ontwikkeling van onze nationale luchthaven bij elkaar.
De huidige Omgevingsraad Schiphol (ORS) wordt omgevormd tot Maatschappelijke Raad Schiphol (MRS). Dat heeft het kabinet besloten. In de nieuwe vorm doen meer maatschappelijke partijen mee en verandert de samenstelling. Denk bijvoorbeeld aan bewonersvertegenwoordigers, experts/wetenschappers die alles weten over onderwerpen zoals gezondheid en milieu, en maatschappelijke organisaties. Daarnaast is er een zogenaamde open schil. Dat betekent dat een uitnodiging wordt gedaan aan iedereen die wil meedenken. Ook kan een bepaalde groep mensen worden uitgenodigd om over een onderwerp mee te denken.
Lees hier meer over de MRS.
Wanneer gaat Lelystad Airport open?
Het kabinet zal niet eerder dan in 2024 een besluit nemen over Lelystad Airport. Voor het kabinet moet de eventuele opening van Lelystad Airport voor vakantievluchten bijdragen aan een sterk netwerk van wereldwijde bestemmingen op Schiphol. Vóór opening moet een oplossing zijn gevonden voor de laagvliegroutes. En Lelystad Airport moet natuurlijk een natuurvergunning hebben. Wij verwachten dat dit enige tijd kost.